Steph Jagger werkt als coach en auteur. Dat klinkt als een gegeven en is een heel proces geweest. Ze groeide op in haar wereld waarin de man bepalend was en de hunker naar carrière haar logische vervolgstap leek. Vrouwen waren volgzaam en minderwaardig aan de man die alles kon bereiken waarvoor hij vocht. Steph vond dat ze een keuze had en weigerde het pad van haar onderdanige grootmoeder en moeder te lopen. Ze koos het mannenpad. En toen kwam het moment waarop ze zich realiseerde dat het niet haar levenspad en doelen waren. Ze verkocht alles wat ze had, nam een tweede hypotheek op haar huis en trok op twee ski’s de wereld in. Ze bezocht vervolgens (ook zonder ski’s) alle continenten op aarde en vond naast veel mooie natuur, zichzelf. Ze debuteerde als auteur met het boek Unbound (a story of snow and self-discovery), dat in 2018 verscheen.
Nadat haar grootmoeder aan dementie leed, kreeg ook haar moeder de diagnose Alzheimer. Haar tweede en tevens autobiografische boek gaat over een reis die Steph samen met haar moeder door de Rockie Mountains maakte. Het boek verscheen in 2022 onder de titel Everything left to remember. In 2023 is hier de Nederlandse vertaling van dit boek, uitstekend vertaald door Janke Greving.
Het boek gaat over de relatie tussen moeder en dochter. Over hoe de relatie was en hoe de relatie evolueert na de afschuwelijke diagnose. Aan de hand van twintig hoofdstukken neemt Steph Jagger de lezer mee op reis. Op reis door de vaak nog ongerepte natuur van de Rockies, door de belevingswereld van haar moeder en bovenal mee op reis door de inzichten die Steph krijgt over zichzelf.
Aan de hand van levensthema’s en citaten uit de wereldliteratuur weet Jagger je keer op keer te verbazen met haar weldoordachte, slimme en hartverwarmende levenslessen. Licht filosofisch en altijd pakkend, herkenbaar en geloofwaardig.
Ze voelt wel medelijden met de ziekte van haar moeder maar dit verdrietige feit krijgt nergens de overhand. Ze ziet het meer als een gegeven waar je vervolgens mee verder gaat. Steph gedijt het best in de natuur. Ze gebruikt de kracht en de vergankelijkheid van de natuur als een metafoor voor het leven. Het smelten van de gletsjers wordt terecht beschreven als een enorm klimatologisch probleem. Al zolang als we weten zijn er gletsjers die zo bepalend en vanzelfsprekend zijn dat ze zelfs de bergen hun vorm hebben gegeven. Nu de ijskappen en de gletsjers smelten, blijven de bergen enerzijds achter als stille getuigen. Anderzijds blijft de schoonheid van de gletsjers, ook wanneer ze er niet meer zijn, bepalend voor hoe het landschap er uit zal zien.
Vervolgens maakt ze de verbinding met haar moeder. Haar moeder is geen prater en Steph wil zolang het nog kan, in verbinding staan met haar moeder. Doordat ze met haar demente moeder deze reis onderneemt komt ze er in bovenstaande metafoor achter dat haar moeder ook wanneer ze er niet meer zal zijn, ook na haar ingetogen wijze van leven, blijvend een bijdrage heeft geleverd aan wie Steph is. Haar moeder heeft Steph op dezelfde manier gevormd en achtergelaten als de gesmolten gletsjers de bergen zullen achterlaten. De ware schoonheid steekt inmiddels alleen in een andere gedaante.
Uren kan ik vertellen over dit boek. Omdat er vele tientallen van dit soort ervaringen, inzichten en wijsheden te ontdekken en te ontginnen zijn. Nergens wordt het zwaarmoedig terwijl het voortdurend aangrijpend is. Er is ruimte voor de zware praktische kant van Alzheimer omdat het een progressieve aandoening is waarbij het daadwerkelijke tempo van het ziektebeeld zich lastig laat meten. Het oneindig herhalen van dezelfde vragen vraagt om even zo oneindig geduld bij de ontvanger. Als keerzijde is er ruimte voor de ontwapenende eerlijkheid van de patiënt die voor een moment van ontspanning kan zorgen.
Steph Jagger geeft ook ruimte aan de frustratie die zij ervaart bij het verdwijnen van woorden uit de Oxford Junior Illustrated Dictionary. Woorden als dandelion, lark, otter, starling, mint, kingfisher en chestnut hebben moeten plaatsmaken voor nieuwe woorden als broadband, mp3 player, chat room, conflict en endangered.
Even komt de gedachte aan het vervangen van woorden in het oeuvre van Roald Dahl bij mij naar boven. De boosheid verdwijnt met een nieuw inzicht van Steph Jagger. Er verdwijnen woorden van levende dingen die onze werkelijke wereld waarin wij mogen leven, vormen. Ze worden vervangen door de door de mensheid bedachte zaken waar we lang niet allemaal meer bij kunnen aansluiten. En dan volgt de vergelijking in het geval van Alzheimer. Woorden verdwijnen en verliezen hun betekenis. Je hebt als patiënt moeite om de aansluiting bij het hier en nu in de razendsnelle samenleving te behouden.
⭐️⭐️⭐️⭐️ De herinneringen die er nog zijn is een krachtig autobiografisch verhaal en vormt een ode aan de relatie tussen een moeder en haar dochter. Het toont de kracht, zelfstandigheid en weerbaarheid van de vrouw in het bijzonder. Daar kunnen alle mannen een voorbeeld aan nemen. Dat deed ik ook. Hiervoor wil ik Steph Jagger hartelijk danken.
Persoonlijke songtekst:
‘He climbed cathedral mountains, he saw silver clouds below
He saw everything as far as you can see
And they say that he got crazy once and he tried to touch the sun
And he lost a friend but kept the memory
Now he walks in quiet solitude the forests and the streams
Seeking grace in every step he takes
His sight has turned inside himself to try and understand
The serenity of a clear blue mountain lake
And the Colorado Rocky Mountain high
I’ve seen it rainin’ fire in the sky
Talk to God and listen to the casual reply
Rocky Mountain high (high in Colorado)
Rocky Mountain high (high in Colorado)’
(John Denver – ‘Rocky Mountain High‘)
N.B.: In de songtekst kun je he door she vervangen.
Peter
Boekencast
Genre: autobiografische roman
Uitgeverij: Cargo
ISBN: 9789403123523
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 270
Verschijningsdatum: februari 2023
Hartelijke dank aan Cargo, een imprint van De Bezige Bij voor het beschikbaar stellen van dit recensie-exemplaar, in ruil voor deze eerlijke recensie.
