Interactie tussen mens en wolf
De Zweedse Kerstin Ekman studeerde letteren aan de Universiteit van Uppsala. Ze schreef in de zestiger jaren detectiveverhalen waarin ze sfeervolle natuurbeschrijvingen en moord combineerde met psychologisch inzicht. Ekman ontwikkelde zich in de jaren zeventig tot een van de meest vooraanstaande Zweedse realisten en woordkunstenaars. In 1974 brak Ekman door als literair schrijfster met Heksenkringen. Met haar roman Zwart water (1993) brak zij internationaal door. Hiervoor ontving ze de Literatuurprijs van de Noordse Raad (belangrijkste literatuurprijs van Scandinavië) en de Augustprijs (belangrijkste literatuurprijs Zweden). Voor Wolvenkoorts, haar nieuwste roman, won ze dit jaar de Literaire Hoofdprijs en deze was tevens genomineerd voor de Literatuurprijs van de Noorse Raad dit jaar. Het boek is vertaald door Janny Middelbeek-Oortgiesen.
Ontmoeting
In Ekmans boeken komen afgelegen dorpsgemeenschappen in Zweden voor net als in Wolvenkoorts haar nieuwste roman, waarin de zeventigjarige Ulf Norrstig een ontmoeting heeft met een wolf die zijn leven blijvend veranderd. Het doet een beetje denken aan de film Fenrys op Viaplay, waarin de wolf bedreigd wordt, wat in dit verhaal niet anders is. Ulf is jagermeester van de plaatselijke jachtclub, maar nadat hij sporen van een wolf heeft gezien gaat hij steeds meer nadenken over het leven, zijn familiegeschiedenis en de zin van dingen die hij gedaan heeft, zoals de jacht. Vanuit zijn oude caravan in het bos kan hij de wolf observeren zolang het duurt. Van jongst af heeft hij dagboeken bijgehouden over de jacht en zijn zolder staat vol met opgezette dieren en stukken van dieren.
“Het was een bos des doods en ik bevond me daarin”.
Ulf vertelt zelfs zijn vrouw Inga niet over de wolf die hij Hogepoot is gaan noemen. Het is zijn geheim dat hij hoopt te beschermen en ervoor zorgt dat hij nog iets heeft om voor te leven.
Mensen en daden
Het verhaal is vlot geschreven en er zit af en toe spanning in door de manier waarop mensen met elkaar omgaan en door hun daden. Wolvenkoorts wordt vanuit Ulf verteld en hierdoor komen zijn gevoelens en gedachten als onzekerheden en angsten binnen. Door zijn hartklachten moet hij het kalmer aan doen, wat hem frustreert en zo duikt hij terug in het verleden met zijn dagboeken. Inga is een vrouw met opmerkingsgave die haar eigen ding doet en geduld voor Ulf heeft. Ze ziet, prikkelt hem en wacht af, totdat hij zover is om het met haar te delen.
“Twee mensen met ieder een sterke wil botsen met elkaar als zware goederenwagons.”
Hongerlijden
Ulf verplaatst zich in hoe de wolf denkt en omgaat met de mens in zijn omgeving. Denkt na over zijn eigen rol erin, dit mede door een aanval op schapen door een wolf. “Wij rijden met onze auto’s meer dieren dood dan dat er door wolven gedood worden. Maar wij maken ze niet dood omdat we hongerlijden”. Door de wolf een naam te geven krijgt Ulf het gevoel een soort relatie met hem aan te gaan en het lezen van zijn dagboeken zorgt voor een confrontatie met zijn geheugen.
Omgeving
De omgeving en de dieren die Ekman schetst komen realistisch over. De lezer ziet voor zich hoe Ulf een elandgewei uitkookt en hoe zijn schoondochter walgend wegloopt.
“De kop hing er al een poosje en de oogkassen krioelden van de wormen”.
Ze heeft een boeiende beschrijvende stijl met een vleugje humor en maakt gebruik van mooie metaforen en beeldspraken. Zoals onderstaande voor het geheugen en de winter. “Een oud pakhuis van dode botten en woorden die elk moment kunnen opstaan en tot leven kunnen komen. “
“Soms is de winter een vel wit papier of een blauwachtige schijf waarop je kunt schrijven“.
Actuele thema’s als klimaatverandering, ontbossing en schadelijke monoculturen in de bosbouw heeft ze op een mooie wijze in het verhaal verwerkt door de inzichten van Ulf over de houtkap, zijn werk als boswachter en jagermeester in het boek te verwerken. Wolvenkoorts is een verhaal met veel verschillende lagen die de lezer laat nadenken over hoe mens en natuur elkaar beïnvloeden en welke rol leeftijd daarin speelt.
Joke Zwier
Genre: Roman
Uitgever: Ambo|Anthos
ISBN: 9789026359941
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 192
Uitgave: oktober 2022
Eerder verschenen op Bazarow
