Frits Spits (1948) is radiomaker en televisiepresentator pur sang. Hij is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de muzieksmaak van vele Nederlanders. Zijn programma De Avondspits spreekt nog altijd tot de verbeelding van een ieder die tussen 1978 en 1995 een uitzending heeft meebeleefd. Frits Spits werd geboren in Eindhoven en luistert naar de naam Frits Ritmeester. Hij presenteert nu nog het radioprogramma De Taalstaat. Dit programma gaat over de Nederlandse taal in breedste zin. Taalstaat behandelt recente boeken, theater- en cabaretvoorstellingen. De kracht van dit programma zit, naast de kwaliteiten van de toegewijde presentator, in de vast terugkerende items en thema’s. Hierin school ook het langdurige succes van De Avondspits dat tussen de twee en drie miljoen luisteraars trok.
In mei 2018 is zijn grote liefde Greetje overleden. Hij vindt uiteindelijk troost in het luisteren naar liedteksten. Hij had natuurlijk altijd al oor voor de teksten en de taal in liedjes, nu kan hij ze meer en meer verbinden met gebeurtenissen en herinneringen uit zijn leven. Op deze wijze weet hij zijn verdriet over dit verlies draaglijker te maken.
‘Muziek is toch een van de belangrijkste kunstvormen waarmee we duidelijk kunnen maken dat we liefhebben’.
Hij schrijft het boek Alles lijkt zoals het was en nu is zijn jongste boek verschenen.
Op de golven dansen wij is een combinatie van enerzijds een muzikale ode aan vele decennia aan Nederlandstalige muziekteksten en anderzijds een autobiografisch retrospectief van dit radio-icoon, die met zijn 75 levensjaren nog altijd middenin het leven staat.
Het boek
De titel Op de golven dansen wij komt uit een lied van de formatie Van Dik Hout rondom zanger Martin Buitenhuis. Deze man uit de kop van Noord Holland levert niet alleen de titel maar schrijft tevens het voorwoord van dit boek. Onlangs trad Van Dik Hout met dit nummer op in een tv-programma waarin Frits Spits te gast was, ter promotie van dit nieuwe boek.
De emotie die de teksten opriep was zichtbaar op het gezicht van Spits en werd door de cameraman voor eeuwig vastgelegd.
‘’Op de golven dansen wij’ is een neerslag van wat muziek en tekst voor mij betekenen. Dit helpt mij om mij staande te houden, me kennis te laten maken met een nieuwe generatie, met nieuwe gedachten en ideeën over de maatschappij zoals die zich nu ontwikkelt. Dankzij de muziek kom ik tot nieuwe inzichten. Het is mijn enige kans om aan te klampen bij een samenleving in beweging’.
Lovenswaardig omdat menigeen vervalt in nostalgische gevoelens en het verheerlijken van het ideaal dat vroeger toch vooral alles beter was. En daar blijft Spits ver vandaan. Hij snuift de moderne tijd en ontwikkelingen via de liedteksten van nu op. Hij constateert tevens dat er steeds meer vrouwelijke liedschrijvers zijn en dat de verhoudingen tussen man en vrouw in de samenleving gelukkig herijkt zijn. Niet langer bepaalt de man hoe de vrouw zich gedraagt, maar is de vrouw zelfbewuster en gelijkwaardig geworden. En zeker niet alleen in de muziek.
Hij kan zich gelukkig anderzijds ook ouderwets storen aan de omgangsvormen en de cancelcultuur op sociale media. Het is ook het moment waarop hij vaststelt meer toeschouwer dan dat hij deelnemer blijkt te zijn geworden.
‘Dat ik alleen nog maar kijk, observeer, en me nauwelijks nog actief bemoei met de maatschappelijke gang van zaken. Niet uit onverschilligheid, maar eerder omdat ik het gevoel heb dat ik die bemoeienissen aan anderen moet overlaten’.
Frits Spits neemt ons middels liedteksten van Ramses Shaffy, Stef Bos, Frank Boeijen, Boudewijn de Groot en Claudia de Breij en ook jonge artiesten als Joost, Froukje, Goldband en S10 mee in zijn eigen persoonlijke leven.
De gebruikte en weergegeven liedteksten, of gedeelten daarvan, zijn opgenomen in een Spotify playlist (afspeellijst), die te benaderen is via een te scannen QR-code achterin het boek, zodat je tijdens of na het lezen naar de muziek kunt luisteren. Een goed verzorgd extraatje.
Het verdriet om zijn Greetje biedt uiteindelijk ruimte aan een nieuwe liefde in zijn leven. Het typeert de mens Spits aan de hand van een adembenemend mooie soundtrack, een mens kan zonder het verleden achter zich te laten, ook genieten van het heden. Met een kleine blik richting de toekomst.
Frits Spits gebruikt met Op de golven dansen wij volcontinu de thematiek en de metafoor van het water en de kust. Natuurlijk vergeet hij persoonlijke favorieten als Terug naar de kust van Maggie Macneal of Als het golft van De Dijk. Die had ik graag teruggevonden in het boek.
Anderzijds wil ik Frits Spits enorm bedanken voor het feit dat hij de grootste oorwurm-song allertijden achterwege heeft gelaten (‘En dan zitten we hier in het oude strandhuis’)
Dat had afbreuk gedaan aan de kwaliteit van dit boek.
Frits Spits geeft zich bloot. Op een uiterst kwetsbare en tegelijkertijd krachtige manier toont hij waar hij staat in de vroege avond van zijn leven.
Een onvergetelijke leeservaring voor jong(er) en oud(er).
Of zoals hij zelf poëtisch verwoordt: ‘Een beeld dat nu in de galerij van mijn geheugen hangt’.
⭐️⭐️⭐️⭐️ Met Op de golven dansen wij schenkt Frits Spits de liefhebbers van Nederlandstalige muziek een reis door het verre en het recente vaderlandse muziekverleden. De gememoreerde liedteksten vormen de abstracte illustraties bij de mijmeringen over zijn eigen liefde, zijn leven en de vergankelijkheid ervan.
Net als een lied je een leven lang kan verbeelden, raken en verleiden, zo kan Frits Spits dat ook, niet alleen met zijn radiouitzendingen maar ook met dit boek. Mijmeringen zijn er om te koesteren. Daar helpt dit boek bij.
Persoonlijke songtekst:
‘Ik kijk de laatste tijd nooit meer TV
Al die stomme spelletjes
Wat moet je daar nou mee
Geef mij maar de illusie
Van een vrouw die ik niet ken
Ik hoor haar stem alleen voor mij
De rest denk ik erbij
Ik hou van de radio
Ik hou van de radio
Ik hou van de radio
Radio’
(Stef Bos – ‘De radio’)
Peter
Boekencast
Genre: non-fictie
Uitgeverij: Luitingh-Sijthoff
ISBN: 9789021039398
Uitvoering: gebonden hardcover
Aantal pagina’s: 208
Verschijningsdatum: november 2023
Hartelijke dank aan lsamsterdam (Luitingh-Sijthoff) voor het beschikbaar stellen van dit recensie-exemplaar, in ruil voor deze eerlijke recensie.
