Annie Lyons is een Engelse schrijfster. Ze is al sinds haar jeugd geïnteresseerd in boeken. Na haar studie werkte ze eerst in een boekwinkel en daarna elf jaar in de uitgeefwereld. Toen ze na een ontslagronde thuis kwam te zitten, begon ze aan een cursus creatief schrijven. In de jaren daarna schreef ze verschillende boeken. De ondergrondse leesclub is haar eerste roman die in het Nederlands verschenen is.
De cover van De ondergrondse leesclub vind ik heel mooi. Op de voorgrond is een vrouw te zien met een boek in haar handen. Ze staat bij een muur en kijkt tijdens zonsondergang naar de skyline van Londen. De lucht kleurt van roze naar donkerblauw en er zijn drie vliegtuigen zichtbaar. De titel is duidelijk afgebeeld en past bij het kleurenpalet van de cover. De ondertitel luidt: ‘In de donkerste momenten van de oorlog geven hun boeken hoop’. Ik ben er persoonlijk van overtuigd dat boeken hoop kunnen geven in donkere tijden en daarom maakte het me benieuwd naar dit verhaal.
Londen, 1938. De negenenvijftigjarige Gertie Bingham is eigenaresse van boekwinkel Bingham Books. Ze verkoopt boeken en leidt regelmatig leesclubs. Nadat haar man Harry plotseling is overleden, valt het leven haar zwaar. Ze denkt vaak terug aan hun gelukkige jaren en heeft weinig plezier meer in haar werk. Daarom overweegt ze met pensioen te gaan en samen met haar labrador Hemingway een nieuw leven op te bouwen in een huisje aan de kust.
Op een dag komt goede vriend Charles Ashford langs. Hij vertelt haar over zijn betrokkenheid bij de kindertransporten van Joodse kinderen vanuit nazi-Duitsland naar Engeland en vraagt of ze tijdelijk een kind zou willen opvangen. In eerste instantie voelt Gertie er niet veel voor, omdat ze niet inziet wat zij een kind zou kunnen bieden. Toch blijft de vraag in haar hoofd hangen en uiteindelijk gaat ze overstag. Kort daarna komt de vijftienjarige Joodse Hedy Fischer bij haar wonen. In het begin moeten Gertie en Hedy erg aan elkaar wennen en ze botsen regelmatig. Gelukkig verandert dit als Hedy komt helpen in de boekhandel. Hun gezamenlijke passie schept duidelijk een band.
Ondertussen wordt de dreiging in Europa met de dag groter en het duurt niet lang voor de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Londen krijgt te maken met hevige bombardementen. De bevolking verblijft vaak urenlang in schuilkelders. Tijdens een nieuwe luchtaanval ontstaat bij Gertie en Hedy het idee om een ondergrondse leesclub te starten. Dit zorgt voor afleiding en blijkt al snel zeer succesvol. Er ontstaan ook leesclubs voor kinderen en krijgsgevangenen. De leden hebben elkaar, en de boeken die ze lezen, hard nodig.
‘… Ondanks de twijfels bleek de ondergrondse leesclub aan te slaan. Ze hadden nu een aantal trouwe, dankbare leden en hadden de afgelopen maanden in de schuilkelder levendige discussies gehad over Rebecca en Frankenstein. Hoewel ze de bombardementen niet konden tegenhouden en de verliezen van mensen niet konden verzachten, was Gertie er trots op dat ze op hun eigen manier hulp boden …’
De ondergrondse leesclub start met een proloog in het jaar 1911. Hierin wordt verteld over de kennismaking tussen Gertie en Harry en de start van hun boekhandel Bingham Books. Daarna bestaat het boek uit drie delen die zich respectievelijk voor, tijdens en na de oorlog afspelen. Het verhaal eindigt met een Bingham Books nieuwsbrief uit 1952. Mijns inziens is dit een originele manier om te laten weten hoe het de personages vergaat. Ook vind ik het leuk dat ieder hoofdstuk begint met een quote of citaat. Helemaal achterin het boek staat een lijst met boekentips van de leeskring van Bingham Books. Dit geeft de lezer een indruk van de boeken die rond de Tweede Wereldoorlog gelezen werden.
De schrijfstijl van Annie Lyons is beeldend en prettig leesbaar. Het kostte me daarom weinig moeite om in het verhaal te komen en mee te leven met de personages. Gertie Bingham is de hoofdpersoon en het geheel wordt vanuit haar perspectief verteld. Daarnaast speelt Hedy Fischer een grote rol. Persoonlijk had ik het wel interessant gevonden om ook haar kant van het verhaal te lezen. Beide vrouwen worden goed uitgewerkt. Ze maken allebei een grote ontwikkeling door gedurende het verhaal, vooral nadat ze samen de ondergrondse leesclub beginnen. In een tijd van angst en onzekerheid weten ze daadkrachtig lichtpuntjes te creëren in het leven van hun medemens. Boeken houden mensen op de been en zorgen voor troost, afleiding en verbinding. Ik vond het ontroerend om over dit initiatief te lezen en me wederom te realiseren hoe bijzonder het is wat boeken voor mensen kunnen betekenen. De auteur heeft mijns inziens een unieke invalshoek gekozen voor dit boek.
De ondergrondse leesclub is een indrukwekkende en hartverwarmende roman vol hoop, veerkracht en vriendschap. Het verhaal is zeker het lezen waard en ik geef het vier sterren.
Sandra
Boekencast
Genre: Historische roman
Uitgeverij: Xander Uitgevers B.V.
ISBN: 9789401620925
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s: 333
Verschijningsdatum: december 2023
Dit recensie-exemplaar heb ik ontvangen van Xander Uitgevers in ruil voor deze eerlijke recensie.
