Honorée Fanonne Jeffers is een Afro-Amerikaanse dichteres. Ze schreef reeds meerdere dichtbundels en De liefdesliederen van W.E.B. Du Bois is haar eerste roman. Naast schrijven, doceert ze ook creatief schrijven aan de universiteit van Oklahama.
William Edward Burghardt Du Bois was de eerste Afro-Amerikaan die promoveerde aan de Universiteit van Harvard. Hij verwezenlijkte dit met zijn proefschrift Suppression of the African Slave Trade in the United States of America: 1638–1871. Hierna werd hij een vooraanstaande Amerikaanse mensenrechtenactivist. Maar hij was vooral gekend als de grondlegger van het panafrikanisme. Dit stelt dat Afrika een constructie is van de koloniale onderdrukkers en Westerse mogendheden. Ook wil het dat alle Afrikanen overal ter wereld hun krachten bundelen om op te komen voor hun belangen.
‘‘Double Consciousness’, a sensitivity that every African American possesses in order to survive. ‘ W.E.B. Du Bois
Alley Pearl Garfield kan zich helemaal vinden in de woorden van W.E.B. Du Bois en zijn definitie van ‘dubbel bewustzijn’. Ze groeit op in een voornamelijk witte omgeving en in de betere sociale klasse. Haar vader Geoff komt uit het noorden en heeft een lichtere huidtint, wat toch meer mogelijkheden biedt dan de donkere huid van haar moeder Belle.
De zomermaanden brengt ze door in een klein dorpje Chicasetta, in Georgia bij de familie van haar moeder Belle. Zij wonen daar al sinds ze werden meegenomen vanuit Afrika en tot slaaf gemaakt werden. Ze hebben het dan ook niet altijd even makkelijk gehad. Het leven was wreed voor de voorvaderen van haar moeder.
Ailey heeft het moeilijk om ergens bij te horen, dit door de enorme druk van haar familie. Zeker nu, nadat haar zus Lydia het slechte pad op ging, verwachten haar ouders nog meer dat ze overal in zal slagen en uitstekend zal presteren. Alley gaat dan ook op zoek naar de achtergrondgeschiedenis van haar moeders familie. Ze zal vreselijke en gruwelijke verhalen te weten komen, maar ook enkele geheimen.
De liefdesliederen van W.E.B.Du Bois is niet alleen een dikke pil, het is bovendien niet zo een eenvoudig boek om eventjes tussendoor te lezen. Wat achtergrond over de Amerikaanse geschiedenis zal je zeker goed kunnen gebruiken om de boodschap van de auteur beter te begrijpen. Je zult bovendien bepaalde passages anders gaan interpreteren wanneer je bepaalde achtergrondinformatie hebt (of zelf opzoekt). In de meeste recensies zie ik dat de nadruk vooral op Aley’s familiegeschiedenis en het Afro-Amerikaans bewustzijn gelegd wordt. Maar de auteur raakt ook de geschiedenis aan van de oorspronkelijke bewoners van Amerika, namelijk de indianen. Hoe zij hun land zijn kwijtgeraakt aan de blanke kolonisten en hoe wreed ze door hen behandeld werden. Hier was ik toch wel van onder de indruk, want dit getuigt van Honorée Fanonne Jeffers brede kennis over deze onderwerpen. Het is bovendien een pagina uit onze geschiedenisboeken die maar al te vaak vergeten wordt. Het is fascinerend hoe de auteur via het verhaal van haar hoofdpersonage de zwarte pagina’s van Amerika’s geschiedenis vertelt. De belangrijkste personages zijn hoofdzakelijk Afro-Amerikaanse vrouwen Ailey, Belle, Lydia, … . Door grotendeels hen het verhaal te laten vertellen, snijdt de auteur ook nog eens het thema van genderdiversiteit aan.
Hoewel in de titel verwezen wordt naar W.E.B. Du Bois komt het personage zelf niet voor in het verhaal. Er wordt wel vaak naar hem verwezen, via Aley’s oom Root die de academicus ooit ontmoette. Ik ben deze academicus vaak tegengekomen in mijn studieboeken toen ik nog studeerde, maar iemand die nog nooit van hem heeft gehoord zal bepaalde interpretaties in het boek minder goed begrijpen. Daarom miste ik wel in de Nederlandse versie van deze roman een extra woordje uitleg rond deze bijzondere man. Voor de meeste Amerikaanse lezers zal hij geen onbekende zijn, en ik begrijp dan wel de keuze van de auteur om dit in de originele Engelstalige versie niet te doen.
Doordat het boek geschreven is met wisselende tijdsperiodes waarbij steeds gesprongen wordt van verleden naar het heden, en er bovendien ook geen tijdsaanduidingen zijn, is het in het begin wat wennen om in het verhaal te komen. Ik moest af en toe toch even nadenken, want het was mij hierdoor niet altijd duidelijk waarover de auteur het had. Een tijdsaanduiding aan het begin van elk hoofdstuk was hier ook van meerwaarde geweest.
Hoewel dit een lijvig boek is, is het wel een bijzonder boek die zeker zijn plaats verdient tussen de andere toonaangevende werken over de Amerikaanse geschiedenis. 3.5 sterren.
Silke
Boekencast
Genre: roman
Uitgever: Meulenhoff
ISBN: 9789029095679
Uitvoering: paperback
Aantal pagina’s :795
Uitgave: mei 2023
Met dank aan Uitgeverij Meulenhoff voor dit recensie-exemplaar in ruil voor deze eerlijke recensie.
